Sosyal medyada nefret söylemi çerçevesi: Geçmişten günümüze kapsamlı bir derleme

• Published in: Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi dergisi 2024-03
• Main Authors: Büyüktanır, Büşra, Yakar, Özlem, Altınel Girgin, Ayşe Berna
• Format: Article
• Language: Turkish
• ISSN: 1300-1884
• DOI: 10.17341/gazimmfd.1327840

Nefret söylemi, bireye veya gruba yönelik nefret ifadelerini içeren ve her türlü olumsuz uygulama ya da uygulamaya teşvik etmek amacıyla kullanılan ifadelerdir. Bu ifadeler, geçmişten günümüze yayılarak süregelmiştir. Nefret söylemleri kapsamında üretilen olumsuz ifadelerin tümü ve bunların kullanıma yayıldığı ortamların sosyal medya araçları olduğu söylenebilir. Bu araçlar, sosyal açıdan iletişim anlamında toplumsal öneme sahiptir. Teknolojinin gelişimiyle, bireyler geleneksel iletişim yerine dijital iletişimi tercih ettiği için, nefret söylemlerinin sosyal medya ortamlarında yer alması kabul edilebilir bir normdur. Türkçe dilinde nefret söylemlerine sosyal medya ortamlarında sıkça rastlanır; fakat bu konuda yapılan çalışma sayısı oldukça azdır. Ayrıca, sosyal medyada nefret söylemleri günümüzdeki çalışmaları kapsamaktadır. Bu iki düşünceyi bir arada tutan çalışma henüz bulunmamaktadır. Bu çalışma, bahsedilen boşluğu doldurmak amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmada, geçmişten günümüze nefret söylemlerinin gelişimi ve Türkçe dilindeki nefret söylemleri detaylı şekilde incelenmiştir. Çalışma kapsamında, literatür incelemesi yapılırken 2019-2023 yıllarındaki çalışmalar dikkate alınmıştır. Çalışmada, konu olarak uygulama tabanlı çalışmalar ve sosyal analiz tabanlı çalışmalar incelenmiştir. Uygulama tabanlı çalışmalarda, nefret söylemi tespiti için makine öğrenimi ve derin öğrenme tabanlı uygulamalara yer verilmiştir. Sosyal analiz çalışmalarında ise, nefret söylemi tespitinde konu temelli dikkat uyandıran çalışmalar, betimsel analiz yapan çalışmalar, söylem analizi yapan çalışmalar ve içerik analizi yapan çalışmalar olarak alt başlıklar halinde incelenmiştir.