Sağlık ve Fitness Tesislerinde Risk Yönetimi Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

• Published in: Journal of Sports Sciences Research / Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi 2022-06, Vol.7 (1), p.132-148
• Main Authors: ERASLAN, Ali, ÇİMEN, Zafer
• Format: Article
• Language: English
• ISSN: 2548-0723; 2548-0723
• DOI: 10.25307/jssr.1055834

Bu araştırmada, sağlık ve fitness tesislerinde risk yönetimi uygulamalarının düzeyini belirleyen geçerli ve güvenilir bir ölçme aracının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu, İstanbul, Ankara ve İzmir illerindeki sağlık ve fitness tesislerinde görev yapan 153’ü kadın, 257’si erkek toplam 450 yönetici oluşturmuştur. Ölçeğin hazırlanmasında öncelikle ulusal ve uluslararası literatür incelenmiş, ardından sağlık ve fitness sektöründe önde gelen birliklerden, sektörde görev alan yöneticilerden ve spor yönetimi alanında çalışan akademisyenlerden elde edilen bilgiler çerçevesinde, ölçeğin kapsamını oluşturan boyutlar belirlenerek bir madde havuzu oluşturulmuştur. Oluşturulan madde havuzu iki kez uzman görüşüne tabi tutulmuş ve madde ifadeleri, açıklık-anlaşılırlık, ait olduğu boyut ve genel olarak risk yönetimini ölçebilirliği bakımından düzeltmeler gerçekleştirilerek 5’li Likert tipi ölçek uygulmaya hazır hale getirilmiştir. Araştırmanın ölçek geliştirme sürecinde 250 yöneticiden elde edilen verilerle açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılmış, 24 maddeden ve 3 boyuttan (“yapı ve tasarım”, “politika”, “üye hizmetleri”) oluşan bir yapıya ulaşılmıştır. AFA sonucunda ölçekteki maddelerin toplam varyans açıklama oranı %61,160 olarak bulunmuştur. Sürecin ikinci aşamasında doğrulayıcı faktör analizi (DFA) gerçekleştirilmiştir. Bu aşamada örneklem içinde yer alan 200 yöneticiden elde edilen veriler kullanılmıştır. DFA sonuçları ölçeğin uyum iyiliği indekslerinin kabul edilebilir sınırlar içerisinde olduğu göstermiştir. ‘Sağlık ve Fitness Tesislerinde Risk Yönetimi Ölçeği’ (SFTRYÖ) içinde yer alan maddelerin güvenirlik katsayılarını 0,889 ile 0,916 arasında değerler aldığı; ölçeğin genel güvenirlik katsayısını ise 0,941 olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, elde edilen değerler, geliştirilen ölçeğin geçerli ve güvenilir ve fitness tesislerinde risk yönetimi konusunda kullanılabilecek bir ölçek olduğunu göstermiştir.  In this research, it was aimed to develop a valid and reliable measurement tool that determines the level of risk management practices in health and fitness facilities. The participants of this research consisted of 450 managers, 153 women and 257 men, working at health and fitness facilities in Istanbul, Ankara, and Izmir. Item pool was created by the information, obtained from the international literature, leading associations in the health and fitness sector, sports managers, and sport scientists. Items were subjected to experts opini