Wpływ otyłości na wczesne zmiany miażdżycowe u dzieci z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów

• Published in: Reumatologia 2011-08, Vol.49 (4), p.231-238
• Main Authors: Barbara Głowińska-Olszewska, Elżbieta Dobreńko, Andrzej Hryniewicz, Joanna Tołwińska, Beata Żelazowska-Rutkowska, Magdalena Wojciuk, Włodzimierz Łuczyński, Janina Piotrowska-Jastrzębska, Artur Bossowski
• Format: Article
• Language: English
• Subjects: dzieci; IMT; insulinooporność; miażdżyca; młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów; otyłość
• ISSN: 0034-6233

Wstęp: Przewlekłe choroby zapalne u dzieci (w tym młodzieńczeidiopatyczne zapalenie stawów – MIZS) zostały uznane za jedenz czynników wysokiego ryzyka rozwoju przedwczesnej chorobyukładu sercowo-naczyniowego. Celem pracy była ocena zależnościmiędzy postacią MIZS, aktywnością choroby, czynnikami ryzykaa wczesnymi zmianami miażdżycowymi u dzieci z MIZS.Materiały i metody: Badaniem objęto 37 dzieci (średnia wieku 12,9roku) z MIZS rozpoznanym co najmniej rok wcześniej. Grupę kontrolnąstanowiło 26 zdrowych dzieci (tab. I). U wszystkich badanychoznaczono: wskaźnik masy ciała (body mass index – BMI),ciśnienie tętnicze, lipidogram, stężenie białka C-reaktywnego(C-reactive protein – CRP), fibrynogenu oraz insulinooporność(wskaźnik HOMA – homeostatic model assessment), jak równieżoceniono ultrasonograficznie grubość kompleksu IMT (intimamediathickness) tętnic szyjnych wspólnych.Wyniki: U dzieci z MIZS w porównaniu z dziećmi zdrowymi wykazanowyższy wskaźnik SDS-BMI: 0,7 vs –0,02, p = 0,02; stężenieCRP: 0,39 vs 0,06 mg/dl, p = 0,008; fibrynogenu: 356 vs 205 mg/dl,p = 0,003; ciśnienie skurczowe krwi: 120 vs 111 mm Hg, p = 0,002;oraz bardziej nasilone zmiany miażdżycowe (IMT): 0,51 vs 0,43 mm,p = 0,001 (tab. II). U 9 dzieci z MIZS i współistniejącą otyłością/nadwagą (24% dzieci chorych) stwierdzono wyższy wskaźnikHOMA: 3,4 w porównaniu z dziećmi zdrowymi – 1,8 (p = 0,04) orazszczupłymi dziećmi z MIZS – 1,7 (p = 0,04), jak również większestężenie triglicerydów i wyższą wartość ciśnienia skurczowegokrwi. Dzieci otyłe miały wyższy wskaźnik IMT: 0,54 vs 0,49 mm(p = 0,001) w porównaniu z dziećmi szczupłymi z MIZS (tab. III,ryc. 1). Analiza korelacji wykazała zależności między IMT a BMI(r = 0,32, p = 0,26), IMT a SDS-BMI (r = 0,38, p = 0,007), IMTa HOMA (r = 0,38, p = 0,035), CRP a BMI (r = 0,33, p = 0,009) orazCRP a ciśnieniem skurczowym krwi (r = 0,41, p = 0,004) (ryc. 2 i 3).Występująca często u dzieci z MIZS nadwaga/otyłość jestzwiązana z insulinoopornością, większym stężeniem triglicerydów,wyższym ciśnieniem skurczowym krwi oraz nasileniem zmianmiażdżycowych. Opieka nad dziećmi z MIZS powinna obejmowaćdziałania zmierzające do utrzymania prawidłowej masy ciaław celu profilaktyki chorób układu sercowo-naczyniowego.