اثر اسید سالیسیلیک و دو رقم فلفل روی رشد جمعیت شته جالیز،Aphis gossypii (Hem.: Aphididae)

شته جالیز، Aphis gossypii Glover یکی از مهم ترین شته‌های خسارت‌زا در مزارع و گلخانه‌های فلفل می‌باشد که به دلیل پراکنش وسیع و گستره میزبانی زیاد، از اهمیت اقتصادی ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق پارامترهای زیستی و تولید‌‌مثلی شته جالیز روی دو رقم فلفل(پولانو و پاپریکا) تیمار شده با هورمون گیاهی ا...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in:تحقیقات آفات گیاهی 2023-11, Vol.13 (3), p.91-102
Main Authors: زبیده حسین نژاد, جبراییل رزمجو, سید علی اصغر فتحی, بهرام ناصری
Format: Article
Language:per
Subjects:
اسید سالیسیلیک
جدول زندگی
شته جالیز
پارامترهای زیستی
Online Access:Get full text
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
cited_by
cites
container_end_page 102
container_issue 3
container_start_page 91
container_title تحقیقات آفات گیاهی
container_volume 13
creator زبیده حسین نژاد
جبراییل رزمجو
سید علی اصغر فتحی
بهرام ناصری
description شته جالیز، Aphis gossypii Glover یکی از مهم ترین شته‌های خسارت‌زا در مزارع و گلخانه‌های فلفل می‌باشد که به دلیل پراکنش وسیع و گستره میزبانی زیاد، از اهمیت اقتصادی ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق پارامترهای زیستی و تولید‌‌مثلی شته جالیز روی دو رقم فلفل(پولانو و پاپریکا) تیمار شده با هورمون گیاهی اسید سالیسیلیک در شرایط آزمایشگاهی (دمای 25±2 درجه­ سلسیوس، رطوبت نسبی 65±5 درصد و دوره­ نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) قرار گرفت. بر اساس نتایج، استفاده از اسید سالیسیلیک در هر دو رقم مورد بررسی، تاثیر معنی­داری بر بیشتر پارامترهای دموگرافیک شته جالیز در مقایسه با شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر) داشت و طول عمر، طول چرخه زیستی، طول دوره پوره ­زایی، زادآوری و زنده‌مانی شته جالیز را کاهش داد. کمترین و بیشترین طول عمر به ترتیب 91/5 روز (تیمار اسید سالیسیلیک در رقم پاپریکا) و 25/10 روز (تیمار شاهد در رقم پوبلانو) بود. همچنین کاربرد این هورمون تاثیر بسزایی در کاهش پارامترهای نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR)، نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(r)  و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) آفت داشت. حداقل و حداکثر مقدار r، در تیمار اسید سالیسیلیک رقم پاپریکا و تیمار شاهد رقم پوبلانو (به ترتیب 2570/0 و 4046/0 بر روز) به دست آمد. بنابراین، استفاده از اسید سالیسیلیک می تواند پارامترهای زیستی و زادآوری شته جالیز را روی فلفل به میزان قابل توجهی کاهش دهد و در برنامه ­های مدیریت تلفیقی این شته به‌کار گرفته شود.
doi_str_mv 10.22124/iprj.2023.25934.1542
format article
fullrecord <record><control><sourceid>doaj</sourceid><recordid>TN_cdi_doaj_primary_oai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a</recordid><sourceformat>XML</sourceformat><sourcesystem>PC</sourcesystem><doaj_id>oai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a</doaj_id><sourcerecordid>oai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a</sourcerecordid><originalsourceid>FETCH-doaj_primary_oai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a3</originalsourceid><addsrcrecordid>eNqtjDFOwzAYhS0EEhX0CEgeYUiwfztpwoYQqOzskUOc4qpVopilI6hVO-QeFQWpKmXhJja9DDbqERj-_3vvSe8hdEZJCECBX6q6GYZAgIUQpYyHNOJwgDoQsSSIKbBDpxlAAJykx6irtcoJpynlPco7aG6W5t1ssMN215o1NluztFMnnfX8ecN2gc3av419tTNsX-zUn_eLXetgvnzxw87MtyuusPMrO3fJfurTtNf1k9J4UGk9qZXC5305Dq-wTwtVCHlxio5KMdKyu-cJur-7fbjpB0UlhlndqLFoJlklVPYXVM0gE82zehzJLCFlQmMp8xwYL0WZR1RCFJeySElPUMH-c-sXhY-UsQ</addsrcrecordid><sourcetype>Open Website</sourcetype><iscdi>true</iscdi><recordtype>article</recordtype></control><display><type>article</type><title>اثر اسید سالیسیلیک و دو رقم فلفل روی رشد جمعیت شته جالیز،Aphis gossypii (Hem.: Aphididae)</title><source>Directory of Open Access Journals</source><creator>زبیده حسین نژاد ; جبراییل رزمجو ; سید علی اصغر فتحی ; بهرام ناصری</creator><creatorcontrib>زبیده حسین نژاد ; جبراییل رزمجو ; سید علی اصغر فتحی ; بهرام ناصری</creatorcontrib><description>شته جالیز، Aphis gossypii Glover یکی از مهم ترین شته‌های خسارت‌زا در مزارع و گلخانه‌های فلفل می‌باشد که به دلیل پراکنش وسیع و گستره میزبانی زیاد، از اهمیت اقتصادی ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق پارامترهای زیستی و تولید‌‌مثلی شته جالیز روی دو رقم فلفل(پولانو و پاپریکا) تیمار شده با هورمون گیاهی اسید سالیسیلیک در شرایط آزمایشگاهی (دمای 25±2 درجه­ سلسیوس، رطوبت نسبی 65±5 درصد و دوره­ نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) قرار گرفت. بر اساس نتایج، استفاده از اسید سالیسیلیک در هر دو رقم مورد بررسی، تاثیر معنی­داری بر بیشتر پارامترهای دموگرافیک شته جالیز در مقایسه با شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر) داشت و طول عمر، طول چرخه زیستی، طول دوره پوره ­زایی، زادآوری و زنده‌مانی شته جالیز را کاهش داد. کمترین و بیشترین طول عمر به ترتیب 91/5 روز (تیمار اسید سالیسیلیک در رقم پاپریکا) و 25/10 روز (تیمار شاهد در رقم پوبلانو) بود. همچنین کاربرد این هورمون تاثیر بسزایی در کاهش پارامترهای نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR)، نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(r)  و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) آفت داشت. حداقل و حداکثر مقدار r، در تیمار اسید سالیسیلیک رقم پاپریکا و تیمار شاهد رقم پوبلانو (به ترتیب 2570/0 و 4046/0 بر روز) به دست آمد. بنابراین، استفاده از اسید سالیسیلیک می تواند پارامترهای زیستی و زادآوری شته جالیز را روی فلفل به میزان قابل توجهی کاهش دهد و در برنامه ­های مدیریت تلفیقی این شته به‌کار گرفته شود.</description><identifier>ISSN: 2322-2409</identifier><identifier>EISSN: 2538-6123</identifier><identifier>DOI: 10.22124/iprj.2023.25934.1542</identifier><language>per</language><publisher>University of Guilan</publisher><subject>اسید سالیسیلیک ; جدول زندگی ; شته جالیز ; پارامترهای زیستی</subject><ispartof>تحقیقات آفات گیاهی, 2023-11, Vol.13 (3), p.91-102</ispartof><lds50>peer_reviewed</lds50><oa>free_for_read</oa><woscitedreferencessubscribed>false</woscitedreferencessubscribed></display><links><openurl>$$Topenurl_article</openurl><openurlfulltext>$$Topenurlfull_article</openurlfulltext><thumbnail>$$Tsyndetics_thumb_exl</thumbnail><link.rule.ids>314,776,780,860,2096,27900,27901</link.rule.ids></links><search><creatorcontrib>زبیده حسین نژاد</creatorcontrib><creatorcontrib>جبراییل رزمجو</creatorcontrib><creatorcontrib>سید علی اصغر فتحی</creatorcontrib><creatorcontrib>بهرام ناصری</creatorcontrib><title>اثر اسید سالیسیلیک و دو رقم فلفل روی رشد جمعیت شته جالیز،Aphis gossypii (Hem.: Aphididae)</title><title>تحقیقات آفات گیاهی</title><description>شته جالیز، Aphis gossypii Glover یکی از مهم ترین شته‌های خسارت‌زا در مزارع و گلخانه‌های فلفل می‌باشد که به دلیل پراکنش وسیع و گستره میزبانی زیاد، از اهمیت اقتصادی ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق پارامترهای زیستی و تولید‌‌مثلی شته جالیز روی دو رقم فلفل(پولانو و پاپریکا) تیمار شده با هورمون گیاهی اسید سالیسیلیک در شرایط آزمایشگاهی (دمای 25±2 درجه­ سلسیوس، رطوبت نسبی 65±5 درصد و دوره­ نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) قرار گرفت. بر اساس نتایج، استفاده از اسید سالیسیلیک در هر دو رقم مورد بررسی، تاثیر معنی­داری بر بیشتر پارامترهای دموگرافیک شته جالیز در مقایسه با شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر) داشت و طول عمر، طول چرخه زیستی، طول دوره پوره ­زایی، زادآوری و زنده‌مانی شته جالیز را کاهش داد. کمترین و بیشترین طول عمر به ترتیب 91/5 روز (تیمار اسید سالیسیلیک در رقم پاپریکا) و 25/10 روز (تیمار شاهد در رقم پوبلانو) بود. همچنین کاربرد این هورمون تاثیر بسزایی در کاهش پارامترهای نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR)، نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(r)  و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) آفت داشت. حداقل و حداکثر مقدار r، در تیمار اسید سالیسیلیک رقم پاپریکا و تیمار شاهد رقم پوبلانو (به ترتیب 2570/0 و 4046/0 بر روز) به دست آمد. بنابراین، استفاده از اسید سالیسیلیک می تواند پارامترهای زیستی و زادآوری شته جالیز را روی فلفل به میزان قابل توجهی کاهش دهد و در برنامه ­های مدیریت تلفیقی این شته به‌کار گرفته شود.</description><subject>اسید سالیسیلیک</subject><subject>جدول زندگی</subject><subject>شته جالیز</subject><subject>پارامترهای زیستی</subject><issn>2322-2409</issn><issn>2538-6123</issn><fulltext>true</fulltext><rsrctype>article</rsrctype><creationdate>2023</creationdate><recordtype>article</recordtype><sourceid>DOA</sourceid><recordid>eNqtjDFOwzAYhS0EEhX0CEgeYUiwfztpwoYQqOzskUOc4qpVopilI6hVO-QeFQWpKmXhJja9DDbqERj-_3vvSe8hdEZJCECBX6q6GYZAgIUQpYyHNOJwgDoQsSSIKbBDpxlAAJykx6irtcoJpynlPco7aG6W5t1ssMN215o1NluztFMnnfX8ecN2gc3av419tTNsX-zUn_eLXetgvnzxw87MtyuusPMrO3fJfurTtNf1k9J4UGk9qZXC5305Dq-wTwtVCHlxio5KMdKyu-cJur-7fbjpB0UlhlndqLFoJlklVPYXVM0gE82zehzJLCFlQmMp8xwYL0WZR1RCFJeySElPUMH-c-sXhY-UsQ</recordid><startdate>20231101</startdate><enddate>20231101</enddate><creator>زبیده حسین نژاد</creator><creator>جبراییل رزمجو</creator><creator>سید علی اصغر فتحی</creator><creator>بهرام ناصری</creator><general>University of Guilan</general><scope>DOA</scope></search><sort><creationdate>20231101</creationdate><title>اثر اسید سالیسیلیک و دو رقم فلفل روی رشد جمعیت شته جالیز،Aphis gossypii (Hem.: Aphididae)</title><author>زبیده حسین نژاد ; جبراییل رزمجو ; سید علی اصغر فتحی ; بهرام ناصری</author></sort><facets><frbrtype>5</frbrtype><frbrgroupid>cdi_FETCH-doaj_primary_oai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a3</frbrgroupid><rsrctype>articles</rsrctype><prefilter>articles</prefilter><language>per</language><creationdate>2023</creationdate><topic>اسید سالیسیلیک</topic><topic>جدول زندگی</topic><topic>شته جالیز</topic><topic>پارامترهای زیستی</topic><toplevel>peer_reviewed</toplevel><toplevel>online_resources</toplevel><creatorcontrib>زبیده حسین نژاد</creatorcontrib><creatorcontrib>جبراییل رزمجو</creatorcontrib><creatorcontrib>سید علی اصغر فتحی</creatorcontrib><creatorcontrib>بهرام ناصری</creatorcontrib><collection>Directory of Open Access Journals</collection><jtitle>تحقیقات آفات گیاهی</jtitle></facets><delivery><delcategory>Remote Search Resource</delcategory><fulltext>fulltext</fulltext></delivery><addata><au>زبیده حسین نژاد</au><au>جبراییل رزمجو</au><au>سید علی اصغر فتحی</au><au>بهرام ناصری</au><format>journal</format><genre>article</genre><ristype>JOUR</ristype><atitle>اثر اسید سالیسیلیک و دو رقم فلفل روی رشد جمعیت شته جالیز،Aphis gossypii (Hem.: Aphididae)</atitle><jtitle>تحقیقات آفات گیاهی</jtitle><date>2023-11-01</date><risdate>2023</risdate><volume>13</volume><issue>3</issue><spage>91</spage><epage>102</epage><pages>91-102</pages><issn>2322-2409</issn><eissn>2538-6123</eissn><abstract>شته جالیز، Aphis gossypii Glover یکی از مهم ترین شته‌های خسارت‌زا در مزارع و گلخانه‌های فلفل می‌باشد که به دلیل پراکنش وسیع و گستره میزبانی زیاد، از اهمیت اقتصادی ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق پارامترهای زیستی و تولید‌‌مثلی شته جالیز روی دو رقم فلفل(پولانو و پاپریکا) تیمار شده با هورمون گیاهی اسید سالیسیلیک در شرایط آزمایشگاهی (دمای 25±2 درجه­ سلسیوس، رطوبت نسبی 65±5 درصد و دوره­ نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی) قرار گرفت. بر اساس نتایج، استفاده از اسید سالیسیلیک در هر دو رقم مورد بررسی، تاثیر معنی­داری بر بیشتر پارامترهای دموگرافیک شته جالیز در مقایسه با شاهد (محلول‌پاشی با آب مقطر) داشت و طول عمر، طول چرخه زیستی، طول دوره پوره ­زایی، زادآوری و زنده‌مانی شته جالیز را کاهش داد. کمترین و بیشترین طول عمر به ترتیب 91/5 روز (تیمار اسید سالیسیلیک در رقم پاپریکا) و 25/10 روز (تیمار شاهد در رقم پوبلانو) بود. همچنین کاربرد این هورمون تاثیر بسزایی در کاهش پارامترهای نرخ ناخالص تولیدمثل (GRR)، نرخ خالص تولیدمثل (R0)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت(r)  و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) آفت داشت. حداقل و حداکثر مقدار r، در تیمار اسید سالیسیلیک رقم پاپریکا و تیمار شاهد رقم پوبلانو (به ترتیب 2570/0 و 4046/0 بر روز) به دست آمد. بنابراین، استفاده از اسید سالیسیلیک می تواند پارامترهای زیستی و زادآوری شته جالیز را روی فلفل به میزان قابل توجهی کاهش دهد و در برنامه ­های مدیریت تلفیقی این شته به‌کار گرفته شود.</abstract><pub>University of Guilan</pub><doi>10.22124/iprj.2023.25934.1542</doi><oa>free_for_read</oa></addata></record>
fulltext fulltext
identifier ISSN: 2322-2409
ispartof تحقیقات آفات گیاهی, 2023-11, Vol.13 (3), p.91-102
issn 2322-2409
2538-6123
language per
recordid cdi_doaj_primary_oai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a
source Directory of Open Access Journals
subjects اسید سالیسیلیک
جدول زندگی
شته جالیز
پارامترهای زیستی
title اثر اسید سالیسیلیک و دو رقم فلفل روی رشد جمعیت شته جالیز،Aphis gossypii (Hem.: Aphididae)
url http://sfxeu10.hosted.exlibrisgroup.com/loughborough?ctx_ver=Z39.88-2004&ctx_enc=info:ofi/enc:UTF-8&ctx_tim=2025-02-24T16%3A38%3A59IST&url_ver=Z39.88-2004&url_ctx_fmt=infofi/fmt:kev:mtx:ctx&rfr_id=info:sid/primo.exlibrisgroup.com:primo3-Article-doaj&rft_val_fmt=info:ofi/fmt:kev:mtx:journal&rft.genre=article&rft.atitle=%D8%A7%D8%AB%D8%B1%20%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%AF%20%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B3%DB%8C%D9%84%DB%8C%DA%A9%20%D9%88%20%D8%AF%D9%88%20%D8%B1%D9%82%D9%85%20%D9%81%D9%84%D9%81%D9%84%20%D8%B1%D9%88%DB%8C%20%D8%B1%D8%B4%D8%AF%20%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%20%D8%B4%D8%AA%D9%87%20%D8%AC%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%B2%D8%8CAphis%20gossypii%20(Hem.:%20Aphididae)&rft.jtitle=%D8%AA%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7%D8%AA%20%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%AA%20%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%DB%8C&rft.au=%D8%B2%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D9%87%20%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%20%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF&rft.date=2023-11-01&rft.volume=13&rft.issue=3&rft.spage=91&rft.epage=102&rft.pages=91-102&rft.issn=2322-2409&rft.eissn=2538-6123&rft_id=info:doi/10.22124/iprj.2023.25934.1542&rft_dat=%3Cdoaj%3Eoai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a%3C/doaj%3E%3Cgrp_id%3Ecdi_FETCH-doaj_primary_oai_doaj_org_article_80f816eebb234fafb51e256fed907a1a3%3C/grp_id%3E%3Coa%3E%3C/oa%3E%3Curl%3E%3C/url%3E&rft_id=info:oai/&rft_id=info:pmid/&rfr_iscdi=true