FUTBOLDA DAR ALAN OYUNLARINDA ZİHİNSEL YORGUNLUĞUN PSİKOFİZYOLOJİK CEVAPLARA VE BİLİŞSEL PERFORMANSA ETKİLERİ: SİSTEMATİK DERLEME

• Published in: Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2022-03, Vol.20 (1), p.132-144
• Main Author: SOYLU, Yusuf
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: Spor
• ISSN: 1304-284X; 2717-6347
• DOI: 10.33689/spormetre.931909

Bu sistematik derlemenin amacı, futbolda dar alan oyunlarında (DAO) uygulanan zihinsel yorgunluk (ZY) uygulamalarının psikofizyolojik cevaplara ve bilişsel performansa etkisini incelemektir. Araştırma, 1 Ocak 2010 ile 01 Ocak 2022 tarihleri arasında Pubmed, Scopus, Web of Science (WOS) ve Sport Discuss veri tabanlarında futbolda dar alan, psikofizyolojik ve bilişsel performans içeriğinde “zihinsel yorgunluk ve futbolda dar alan”, ve “bilişsel yorgunluk ve futbolda dar alan” anahtar kelimelerini kullanarak PICO kriterlerine ait (popülasyon, uygulama, karşılaştırma ve sonuçlar) soruları cevaplayabilmek için bir literatür derleme çalışması gerçekleştirilmiştir. Veri tabanları incelemesi sonucu yirmi iki (22) makale bulunmuştur. İnceleme sonrasında yedi (7) makale sistematik derlemede kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarında, zihinsel yorgunluk uygulamalarının kalp atım hızı (KAH), dikey sıçrama (DS), algılanan zorluk derecesi (AZD), görsel analog skala (GAS), görsel analog skala- anksiyete (GAS-A), his, uyarılmışlık, motivasyon, keyif, yorgunluk ve dinçlik gibi psikofizyolojik cevapları negatif etkilediği ve zihinsel çaba (ZÇ), çevresel algı (ÇA), iz sürme testi (İST) gibi bilişsel performansta bozulmalara yol açtığı görülmüştür. Bu sistematik derleme çalışmanın sonucuna göre, zihinsel yorgunluk uygulamaları futbolda dar alan performansını olumsuz yönde etkilemektedir.