Karşılıklı Taklit Eğitimi’nin otizm spektrum bozukluğu olan çocukların sosyal iletişim becerileri üzerinde etkililiğinin belirlenmesi

• Published in: Egitim ve Bilim 2019-03, Vol.44 (199), p.279-296
• Main Authors: Töret,Gökhan, Özmen,Emine Rüya
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: Eğitim Bilimleri
• ISSN: 1300-1337
• DOI: 10.15390/EB.2019.8222

Bu araştırmada, birinci olarak, Karşılıklı Taklit Eğitimi’nin (KTE) otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocukların; a) nesneli eylem ve jestleri taklit etme ve b) edindikleri bu becerileri sürdürme düzeyleri üzerindeki etkililiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İkinci olarak, KTE ile sunulan nesneli eylem ve jest taklidi becerileri öğretiminin, motor taklit, ortak dikkat başlatma ve yanıtlama, oyun ve sözel taklit becerileri, iletişimsel davranışlar ve sözcük bilgisi ve bağlama uygun dil kullanım düzeyleri üzerindeki etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın deseni uyarlanmış denekler arası çoklu başlama düzeyi desenidir. Araştırmanın çalışma grubunu, OSB olan üç denek oluşturmuştur. Araştırma sonuçları, tüm deneklerde nesneli eylem ve jest taklidi becerileri taklit etme düzeylerinde artış olduğunu göstermiştir. İzleme oturumlarında ise tüm deneklerde nesneli eylem ve jestleri taklit etme düzeylerinde uygulama evresinden 2 ve 4 hafta sonra düşüşler gözlenmiştir. Ek olarak, KTE ile sunulan taklit becerileri öğretimi sonunda motor taklit, sözel taklit ve oyun becerileri puanları, ortak dikkati başlatma ve yanıtlama davranışları kullanım sıklıkları, iletişimsel davranışlar ve sözcük bilgisi düzeylerinde ilerlemeler olduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular, erken çocukluk döneminde taklit becerileri öğretimine yönelik alan yazın çerçevesinde tartışılmıştır.