Ograniczanie człowieka w jego prawach ze względu na przynależność wyznaniową albo bezwyznaniowość / Limiting people’s rights based on their religious beliefs or the lack of them

• Published in: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio K, Politologia Politologia, 2012-12, Vol.19 (1), p.67-96
• Main Authors: Sobczak, Jacek, Sobczak, Witold
• Format: Article
• Language: English
• Subjects: discrimination based on religion; dyskryminacja wyznaniowa; European Court ofHuman Rights; freedom of conscience and religion; Freedoms; Human rights; international standards of freedom of religion; Religion; Religious beliefs; standardy mię­dzynarodowe wolności sumienia i wyznania; Słowa kluczowe wolność sumienia i wyznania; Trybunał w Strasburgu
• ISSN: 1428-9512; 2300-7567
• DOI: 10.2478/v10226-012-0003-0

Przestępstwo ograniczania człowieka w jego prawach ze względu na jego przynależność wyznaniową bądź bezwyznaniowość otwiera katalog przestępstw skierowanych przeciwko wolności sumienia i wyznania. Istotą jego jest dyskryminacja człowieka z tego powodu, że należy on do określonego wyznania lub też dlatego, że jest bezwyznaniowcem. Termin „dyskryminacja” oznacza pozbawienie kogoś równouprawnienia, szykanowanie pewnej grupy ludzi ze względu na ich pochodzenie, przynależność klasową, narodową, rasową, wyznaniową. Organy władzy publicznej mają zabezpieczać przed dyskryminacją, przy czym współczesne klauzule antydyskryminacyjne charakteryzuje nie wyliczanie podstaw dyskryminacji, a otwartość katalogu. W płaszczyźnie regulowanej przez Europejską Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, zakaz dyskryminacji ujęty jest w art. 14 Konwencji jako zasada równości i ma charakter akcesoryjny w tym sensie, że odnosi się tylko do tych praw i wolności, które gwarantowane są przez inne materialne postanowienia Konwencji i jej Protokołów Dodatkowych. Dyskryminacja wyznaniowa stanowi także przestępstwo stypizowane w art. 194 KK. Ograniczanie człowieka w jego prawach ze względu na przynależność wyznaniową albo bezwyznaniowość jest, co do zasady, w demokratycznym państwie prawa niedopuszczalne i standardu tego w praktyce nikt wyraźnie nie kwestionuje. Mimo to jednak, jak dowodzą judykaty Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, na tym tle dochodzi w wielu przypadkach do kontrowersji, wynikających w dużej mierze ze zderzenia różnych kultur europejskich z cywilizacjami z innych obszarów geograficznych oraz wartościami, jakim hołduje się w tych kręgach The act of limiting people’s rights because of their religious beliefs or the lack of such beliefs is the act of breaking human right of freedom of conscience and religion. Its essence is the discrimination based on the fact that someone is a member of particular religious group or he or she is not a member of such group. The term discrimination is understood as violating someone’s equality of rights based on his or her class, nationality, race or religion. Public authority organs are to protect against discrimination and modern anti-discrimination acts are based on the open catalogue of the various discrimination basis. The article focuses on legal anti-discrimination acts supported by various international legal systems, including EU legal system.