Birinci Dönem TBMM'de Sultan II. Abdülhamit Algısı

16 Mart 1920 tarihinde İstanbul resmen işgal edilmiş, 18 Mart'ta Osmanlı Mebusân Meclisi basılmıştı. İstanbul'un işgali ve Meclisin basılması Osmanlı Devleti'ni fiilen sona erdirmiştir. Bu gelişmeler, Anadolu'da yeni bir meclisin açılmasına meşruiyet kazandırmıştır. Yapılan seçim...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in:Cumhuriyet tarihi arastirmalari Dergisi 2019-10, Vol.15 (30), p.289-307
Main Author: Üçüncü, Uğur
Format: Article
Language:English
Subjects:
Abdulhamid II (1842-1918)
Death & dying
Elections
Farmers
Legislatures
Legitimacy
Merchants
Military personnel
Parliamentary systems
Parliaments
Political power
Public opinion
Royalty
Online Access:Get full text
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:16 Mart 1920 tarihinde İstanbul resmen işgal edilmiş, 18 Mart'ta Osmanlı Mebusân Meclisi basılmıştı. İstanbul'un işgali ve Meclisin basılması Osmanlı Devleti'ni fiilen sona erdirmiştir. Bu gelişmeler, Anadolu'da yeni bir meclisin açılmasına meşruiyet kazandırmıştır. Yapılan seçimler neticesinde oluşan TBMM, Ankara'da 23 Nisan 1920 Cuma günü açılmıştır. Mustafa Kemal Paşa Meclis Başkanı olmuş, Mayıs ayının başında ise TBMM Hükümeti kurulmuştu. Birinci Dönem TBMM, Millî Mücadeleyi yürütmüş, başarıya ulaştırmış, gazi bir Meclistir. Birinci Dönem TBMM'nin bir özelliği de adeta bütün Türkiye'yi temsil etmesidir. Öyle ki Mecliste, 115 memur ve emekli, 61 hoca, 51 asker, 26 çiftçi, 37 tüccar, 49 avukat, 51 hekim, 8 şeyh, 6 gazeteci, 5 ağa, 5 aşiret reisi ve 2 mühendis vardır. TBMM'de düşünce farklılıkları da bulunmaktaydı. Fakat bütün mebusların ana amacı Türk Millî Mücadelesini başarıya ulaştırmaktı. Türkiye adında yeni bir devlet kuran Birinci Dönem TBMM, Türk tarihi için oldukça önemlidir. TBMM'de, Osmanlı Devleti ve yöneticileri hakkındaki bakış açısı ise net değildir. Zira geçiş süreci mahiyetindeki bu dönemde özellikle muhafazakâr mebusların Saltanat ve Hilafet algısı değişkendir. Bununla beraber Birinci Dönem TBMM'de Osmanlı Devleti'nin son sürecindeki en etkili sultanların başında gelen II. Abdülhamit'e bakış daha belirgindir. Bunun en önemli sebebi, 1909'da iktidardan düşürülmesinden 1918'de ölümüne kadar geçen süreçteki siyasal iktidarların, aydınların ve özellikle basının kamuoyunda oluşturduğu olumsuz II. Abdülhamit algısıdır. Bu çalışma, TBMM'nin büyük çoğunluğunun II. Abdülhamit ve Devrine dair aleyhte algıya sahip olduğunu göstermiştir. Bununla beraber aleyhte algıya sahip olanların neredeyse tamamı Abdülhamit'in ismini anarken saygılı olmuşlardır. Abdülhamit Dönemine dair algı ise çok olumsuzdur. Abdülhamit ve Dönemine dair olumlu veya tarafsız algı az olmakla beraber beklenenden de fazladır.
ISSN:1305-1458
2147-1592