Wybrane elementy wpływające na powstawanie i kształtowanie postaw i zachowań zdrowotnych

• Published in: Medycyna ogólna i nauki o zdrowiu 2021-01, Vol.27 (1), p.45
• Main Authors: Kaczor-Szkodny, Paulina Maria, Szkodny, Wojciech
• Format: Article
• Language: Polish
• Subjects: Attitudes; Children; Cognitive ability; Emotional behavior; Health behavior
• ISSN: 2083-4543; 2084-4905
• DOI: 10.26444/monz/131778

Wprowadzenie: Postawy i zachowania zdrowotne odnoszą się w głównej mierze do komponentu poznawczego, behawioralnego oraz emocjonalnego. Łączą w sobie stosunek emocjonalny, przekonania oraz tendencje do pozytywnego lub negatywnego zachowania, dzięki czemu ich charakter jest bardzo złożony. Cel pracy: Celem pracy była analiza literatury przedmiotu w zakresie wybranych elementów powstawania i kształtowania postaw i zachowań zdrowotnych. Skrócony opis stanu wiedzy: Postawy zdrowotne mogą wywodzić się zarówno z emocji, przekonań, jak i zachowań wobec zdrowia. Kształtowanie zachowań i postaw zdrowotnych jest procesem bardzo złożonym i długotrwałym, który rozpoczyna się już we wczesnym dzieciństwie. Proces trwa przez całe życie i polega zarówno na kształtowaniu, jak i za-mianie postaw z pozytywnych na negatywne i odwrotnie. Zmiany mogą wynikać z własnej introspekcji i analizy oraz perswazji. Problematyka postaw i zachowań zdrowotnych jest ściśle związana z pojęciem zorientowania zdrowotnego, co wiąże się ze świadomością swojego położenia i umiejscowienia. Zorientowanie zdrowotne zawiera w sobie wszelką aktywność jednostki, jej celowe i ukierunkowane działanie w kwestii zdrowia. Odpowiednio ukształtowane postawy, procesy myślowe oraz hierarchia wartości zdrowotnych po-zwalają na podejmowanie działań, będących prawidłową odpowiedzią na potrzeby zdrowotne. Podsumowanie: Postawy i zachowania zdrowotne są sumą czynników zewnętrznych oraz wewnętrznych. Stanowią miarę naszych możliwości, predyspozycji i uwarunkowań społecznych, a także zależą od płci, wieku oraz samooceny. Jednym z wyznaczników przedmiotowych zachowań jest orientacja zdrowotna, stanowiąca odzwierciedlenie własnych doświadczeń, hierarchii wartości oraz posiadanych kompetencji zdrowotnych.