ÇOCUKLARDA İSHAL OLGULARININ TANIMLAYICI ÖZELLİKLERİ

• Published in: Eskişehir türk dünyası uygulama ve araştırma merkezi halk sağlığı dergisi (Online) 2020-01, Vol.5 (1), p.104-112
• Main Authors: EKEMEN, Ayşegül, ZORLU, Işıl, Açıkgöz, Bilgehan, Pişkin, İbrahim Etem, Ayoğlu, Ferruh
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: Adenoviruses; Antigens; Diarrhea; Rotavirus; Sepsis; Viruses
• ISSN: 2564-6311; 2564-6311
• DOI: 10.35232/estudamhsd.658657

Etik kurul izni alınan bu çalışmanın amacı çocuklarda ishal olgularının tanımlayıcı özelliklerinin saptanmasıdır. Araştırmanın evreni 1 Ocak-31 Aralık 2017 tarihleri arasında ishal şikâyetiyle üniversite hastanesine başvuran 0-18 yaş hastalardır. Hastalardan Clostridium difficile toxin A-B, gaitada enterik adenovirüs antijeni, gaitada lökosit-eritrosit aranması, gaitada parazit incelemesi, gaitada rotavirüs antijeni, diyare etkenleri PCR-Multiplex veya gaita kültürü istenmiştir. Örnekleme yapılmadan tüm hasta dosyalarına (n=1305) ulaşılmış, hastaların yaş, cinsiyet, yaşadığı yer, başvuru tarihi, aşılanma durumu, kronik hastalık, ateş, bulantı-kusma, dehidratasyon, karın ağrısı varlığı, gaita özelliği, gaita sıklığı ve gaita tetkiki sonucu, WBC, CRP düzeyleri, verilen tedaviler, yatış durumu ve süresi değerlendirilmiştir. Hastaların yaş ortalaması 5,9±4,9’dur, %52,9’i erkektir. %87,7 şehirde yaşamaktadır. En sık başvuru kasım (%17,2), en az başvuru nisandadır (%4,2). Etkenin belirlendiği olgu sayısı 236 olup (%17,7), 12 olguda birden fazla etken saptanmıştır. Etkenin belirlendiği olguların %44,0’ında (n=104) Amip, %41,5’inde (n=98) rotavirüs, %15,3’ünde (n=36) adenovirüs saptanmıştır. Tetkik türüne göre farklılık göstermekle birlikte olguların %30,4-30,7’si gaita numunesi verememiştir. Dosyaların %9,8’inde ateş, %18,8’inde bulantı-kusma, %9,7’sinde dehidratasyon, %69,0’ında karın ağrısı varlığı, %38,5’inde gaita özelliği, %40,8’inde gaita sıklığıyla ilgili bilgi yoktur. Hastaların %70,3’üne tedavi başlanmış, %6,7’si yatarak tedavi edilmiştir. Tedavi verilen hastaların %56,9’una probiyotik, %42,9’una semptomatik tedavi , %22,5’ine hidrasyon, %16,4’üne antibiyotik verilmiştir. İncelenen olgulardan ikisi akut gastroenterite bağlı sepsis nedeniyle ölmüş olup birinde etken rotavirüstür. İshal olguları en sık Kasım en az Nisanda görülmüştür. Hasta dosyalarında sık görülebilecek bulgu ve semptomların varlığına yönelik bilgi eksiklikleri bulunmaktadır. Olguların yaklaşık %30’u gaita numunesi verememiştir. %17,7’sinde etken saptanmış, %29,7’sinde tedavi başlanmamıştır.