ÖZEL HASTANELERDE REKABET İSTİHBARATI TOPLANMASI SÜRECİNE YÖNELİK DURUM ÇALIŞMASI

• Published in: International journal of management economics and business 2021-04, Vol.17 (3), p.944-970
• Main Authors: UYANIK, Kaan, YILDIRIM, Mustafa, DİNÇER, Mustafa Abdül Metin
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: Competition; Competitive intelligence; Decision making; Hospitals; Qualitative research; Strategic management
• ISSN: 2147-9208; 2147-9194
• DOI: 10.17130/ijmeb.831974

Çalışmanın amacını; hastanelerde rekabet istihbaratının (R.İ.) hangi kaynaklardan nasıl toplandığına, R.İ. faaliyetlerini etkileyen çevresel faktörlerin neler olduğuna ve hastanelerin R.İ'yi ne tür amaçlar doğrultusunda kullandıklarına dair bilgilerin sunulması ve çalışmanın vakalarını oluşturan hastanelerde R.İ.'nin örgütsel yapıda ne şekilde ve nasıl yer bulduğunun betimlenmesi oluşturmaktadır. Araştırmada çoklu vaka analizi ve kuramsal örneklem mantığı kullanılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, Sağlık Bakanlığı'nın 2017 senesinde yayınlamış olduğu Sağlık İstatistikleri Yıllığı'nın verilerine göre nüfusun ve hastane sayısının en yoğun olduğu Marmara Bölgesi araştırma sahası olarak seçilmiştir. Bu bölgedeki özel hastanelerden yedi tanesine ulaşılmış ve sekiz yöneticiyle nitel araştırma yöntemi kullanılarak yarı yapılandırılmış mülakatlar gerçekleştirilmiştir. Sorular, hastanelerin R.İ faaliyetlerini sorgular nitelikte belirlenmiş olan odak noktalarına göre hazırlanmıştır. Bu çerçevede geliştirilen kategoriler ve bu kategorilerin birbiriyle olan ilişkileri nitel içerik analizi ile irdelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, çalışmanın vakalarını oluşturan hastanelerde özel bir R.İ biriminin olmadığı ve bu sürecin resmi olmayan bir biçimde gerçekleştiği, istihbarat uygulamalarında çevresel faktörlerin önemli bir etkisi olduğu, R.İ.'nin genellikle taktiksel karar alma faaliyetlerinde kullanıldığı ve hastanelerin faaliyetlerinde dikkat etmeleri gereken sektöre özel rekabet şartlarının olduğu bilgilerine ulaşılmıştır. Yine çalışmanın bir diğer önemli çıktısı da vakalar arasında kısa vadeli düşünmeye bağlı olarak taktiksel karar almanın ve çevresel özelliklerin henüz hastanelerde R.İ. kavramının tam anlamıyla kurumsal bir sürece oturmadığını göstermektedir. Her ne kadar R.İ. ile ilgili yöneticilerin kafasında belli bir şablon olsa da kavramın kurumsallaşmamasından dolayı vakalar arasında R.İ. ile ilgili bir ikilemin oluşmasına neden olmakta ve bu ikilem de uzun vadeli düşünmekten ziyade vakaların kısa vadeli taktiksel kararlara tutunmalarını arttırmaktadır.