PRIJEM DELA KARLA KRAUSA MEĐU SRPSKIM INTELEKTUALCIMA

Istražuje se odnos srpskih intelektualaca nacionalističke i antinacionalističke usmerenosti prema delu Karla Krausa. Kraus je pisao satire protiv vladajućih krugova Habzburške monarhije, otvoreno se zalažući za njenu reorganizaciju, pa i razgradnju. Podsmehu je izlagao najviše habzburške i nemačke i...

Full description

Saved in:
Bibliographic Details
Published in:Sociologija 2021-10, Vol.63 (4), p.624-648
Main Author: Bakié, Jovo
Format: Article
Language:Bosnian
Subjects:
20th century
Criticism
Humans
Imperialism
Intellectuals
Monarchy
Nationalism
Radio
Reorganization
Socialism
Online Access:Get full text
Tags: Add Tag
No Tags, Be the first to tag this record!
Description
Summary:Istražuje se odnos srpskih intelektualaca nacionalističke i antinacionalističke usmerenosti prema delu Karla Krausa. Kraus je pisao satire protiv vladajućih krugova Habzburške monarhije, otvoreno se zalažući za njenu reorganizaciju, pa i razgradnju. Podsmehu je izlagao najviše habzburške i nemačke imperijalističke krugove, raskrinkavao njihove ratne planove protiv Srbije, ratnohuškačku bečku štampu, intelektualce, koji su izdali poziv intelektualca podržavanjem nemačkog nacionalizma odnosno habzburškog imperijalizma. Ovo je pokazano analizom „Poslednjih dana čovečanstva". No, i pored toga, dok je meðu hrvatskim jugoslovenski usmerenim intelektualcima bilo iskrenih Krausovih poštovalaca dotle je meðu Srbima skoro sasvim izostala pažnja prema ovom darovitom antiimperijalisti i antinacionalisti koji je simpatisao srpske i jugoslovenske težnje uprkos tome što to nije bilo nimalo popularno u sredini u kojoj je živeo i radio. Štaviše, interesovanje za Krausa i danas je življe u Hrvatskoj no u Srbiji. Stoga je cilj ovog članka da ponudi objašnjenje izostanka interesovanja srpskih intelektualaca za Krausa. U suton socijalizma, nacionalistička provincijalnost većine srpskih intelektualaca, a kod jednog dela i razularena ratobornost, doprinela je potpunom previdu obimnog, intelektualno zahtevnog i beskompromisno pacifističkog i prema sopstvenoj naciji kritički usmerenog dela Karla Krausa. Istovremeno, antinacionalistička i pacifistička usmerenost pojedinih intelektualaca uticala je na obraćanje pažnje samo na pomenute aspekte Krausovog dela, ali i na previd aktuelnosti njegove kritike imperijalističkih težnji svenemačkih krugova Austrije i Nemačke.
ISSN:0038-0318
2406-0712
DOI:10.2298/SOC2104624B