ÖZEL EĞİTİM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ ÇALIŞANLARININ ENGELLİ BİREYLERİN CİNSEL EĞİTİMİ KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİ

• Published in: Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2016-04, Vol.5 (1), p.13
• Main Authors: Pelin PALAS KARACA, BAŞGÖL, Şükran, CANGÖL, Eda, ASLAN, Ergül, CANGÖL, Seda
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: People with disabilities; Rehabilitation; Sexual health; Special education
• ISSN: 2146-9601; 2147-2238

GİRİŞ ve AMAÇ: Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde çalışan personelin engelli bireylerin cinsel eğitimi konusunda görüşlerini belirlemektir. YÖNTEM ve GEREÇLER: Kesitsel, tanımlayıcı tipte olan bu çalışma İstanbul ve Balıkesir’de farklı özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde görev yapan ve çalışmaya katılmayı kabul eden 133 çalışan ile yapılmıştır. BULGULAR: Katılımcıların %36’ sının 24-29 yaş aralığında ve büyük bir kısmının kadın olduğu (%77) tespit edilmiştir. Rehabilitasyon merkezinde çalışan personelin çoğunluğu 117’si (%88) yüksekokul fakülte mezunu olup, %53’ü beş yıldır çalışmakta olduğunu ifade etmiştir. Katılımcıların %60’ı zihin engelli bireylere eğitim ve bakım vermektedir. Rehabilitasyon merkezinde çalışan personele engelli bireylerin cinsel bilgileri kimden almaları gerektiği sorulduğunda %62’si aileden alması gerektiğini vurgulamıştır. Engelli bireylere verilmesi gereken cinsel eğitim konusu olarak ergenlikte ruhsal ve bedensel değişimlerin anlatılması gerektiğini ifade etmişlerdir (n=113, %85). Katılımcıların “cinsel bilgiler eğitimi ayrı bir ders olarak okutulmalı” sorusuna 50’si (%38), “engelli bireyler cinsellik ve üreme bilgilerini gelişim düzeyine uygun ve kademeli olarak almalıdır” sorusuna 63’ü (%47), “eğer hizmet içi eğitim alırsam cinsel bilgiler eğitimini ben verebilirim” sorusuna 51’i (%38) “katılıyorum” yanıtını vermiştir. Katılımcıların %57’si engelli bireylerin cinsellik ile ilgili sorularını rahat cevapladığını bildirmiştir. Katılımcılara “engelli bireylerin cinselliği hakkındaki düşünceleri” sorulduğunda ise aile, okul, sağlık profesyonelleri tarafından cinsel eğitimin verilmesi gerektiği görüşünü bildirenlerin çoğunlukta olduğu saptanmıştır. TARTIŞMA ve SONUÇ: Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerin de çalışmakta olan personelin, zihinsel ve fiziksel engelli bireylere cinsel eğitim verilmesi gerektiğini ifade ederken, engelli bireylerin cinsel sağlıkla ilgili sorularının yalnızca yarısına yanıt verebildikleri görülmüştür. Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde çalışanların cinsel sağlık eğitimi konusunda hizmet içi eğitimlerle desteklenmeleri önem kazanmaktadır.