Helikopter Anababalık ve Özerklik Destekleyici Davranışlar Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

• Published in: Eğitim Bilimleri Fakültesi dergisi 2022-08, Vol.55 (2), p.339-359
• Main Authors: ÇOK, Figen, GÜÇLÜ, Cansu Hazal, ÖZDOĞAN, H. Kübra, TOPUZ, Semih
• Format: Article
• Language: English
• Subjects: autonomy support; Child Rearing; geçerlik; güvenirlik; helicopter parenting; helikopter anababalık; Parents & parenting; reliability; Self Determination; University students; validity; özerklik desteği
• ISSN: 1301-3718
• DOI: 10.30964/auebfd.886761

Bu çalışmanın amacı Schiffrin, Liss, Miles-McLean, Geary, Erchull ve Tashner tarafından geliştirilen Helikopter Anababalık ve Özerklik Destekleyici Davranışlar Ölçeǧi'nin (HAÖDD) Türkçeye kazandırılması, geçerlik ve güvenirliǧinin incelenmesidir. Ölçeǧin özgün formu helikopter anababalık ve özerklik destekleyici davranışlar olmak üzere iki alt boyut ve 15 maddeden oluşmaktadır. Yazarlarla baǧlantı, onay alma ve çeviri süreçlerinin ardından ölçeǧin uyarlama süreçlerine uygun son biçimi altılı likert form olarak 381 (%78) kadın 107 (%22) erkek olmak üzere toplam 488 üniversite öǧrencisine uygulanmış ve sonuçlar deǧerlendirilmiştir. Ölçeǧin geçerliǧi için kanıt elde etmek amacıyla yapılan doǧrulayıcı faktör analizi sonucunda özgün ölçekte belirlenen iki boyutlu yapıyla iyi uyum gösterdiǧi belirlenmiştir (χ2 = 223.02, df = 87, χ2/df = 2.56, p < .001, RMSEA = .060, SRMR = .070, CFI = .97, NNFI = .96, NFI = .95, GfI = .98). Ölçeǧin güvenirliǧine yönelik kanıtlar bulmak amacıyla Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı hesaplanmış ve helikopter anababalık boyutu için α = .80 ve özerklik destekleyici davranışlar boyutu için α = .80 bulunmuştur. Maddelerin, toplam puanı yordamasına ilişkin madde-toplam korelasyonları incelendiǧinde korelasyonların .31-.64 arasında deǧiştiǧi görülmüştür. Tüm maddelerde, üst-alt %27'lik grupların ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmuştur. Sonuç olarak 15 maddeden oluşan Helikopter Anababalık ve Özerklik Destekleyici Davranışlar Ölçeǧi'nin Türkiye'deki üniversite öǧrencilerinin bakış açısıyla anababaların helikopter anababalık ve özerklik destekleyici davranışlarını ölçmede geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduǧu görülmektedir.