SÜRDÜRÜLEBİLİR ÇEVRE: ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ VE VERGİLERİ KAPSAMINDA EKONOMETRİK BİR İNCELEME

• Published in: Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 2023-03, Vol.7, p.63
• Main Author: ÖZBEK, Sefa
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: Carbon dioxide; Climate change; Economic growth; Emissions; Energy consumption; Environmental tax; Globalization; Industrialization; Pollution; Sustainability; Taxation; Taxes; Trade
• ISSN: 2651-3234; 2651-3307
• DOI: 10.33399/biibfad.1253043

Endüstrileşme süreci ile küresel ölçekte üretim hacmi artmıştır. Derinleşen ticari ve finansal küreselleşme ile birçok ekonomide yeni fırsatlar ortaya çıkmıştır. Fakat bu gelişmeler çevre kirliliği ve iklim değişikliği gibi önemli tehditleri de beraberinde getirmektedir. Sürdürülebilir çevre kapsamında çevre kirliliğinin önlenmesi için birçok ülkede birtakım önlemler alınmıştır. Bu kapsamda yer alan çevre vergileri, 1990’lı yıllarda Türkiye ekonomisinde uygulamaya konulmuştur. Pigocu vergi kapsamında değerlendirilen çevre vergileri, faaliyetlerine göre; enerji, ulaşım, kirlilik ve kaynak unsurları üzerinden alınmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın temel amacı çevre vergilerinin ve çevre teknolojileri ile ilgili patentlerin, çevre kirliliği üzerindeki etkisini araştırmaktır. Çevre kirliliği göstergesi olarak CO2 emisyonu kullanılmıştır. Çalışmada Türkiye ekonomisi açısından çevre vergileri, çevre teknolojileriyle ilgili patentler, enerji tüketimi, ekonomik büyüme ve CO2 emisyonu arasındaki eşbütünleşme ilişkisi 1994-2021 dönemine ait yıllık verilerle incelenmiştir. Ekonometrik metot olarak ARDL sınır testi uygulanmıştır. Ampirik sonuçlar uzun dönemde çevre vergileri ve çevre teknolojileriyle ilgili patentlerin CO2 emisyonunu azalttığını ortaya koymuştur. Diğer yandan enerji tüketimi ve ekonomik büyümenin ise CO2 emisyonunu artırdığı sonucu elde edilmiştir. With the industrialization process, the production volume has increased on a global scale. With the deepening of commercial and financial globalization, new opportunities have emerged in many economies. However, these developments also bring critical threats such as environmental pollution and climate change. Some measures have been taken in many countries to prevent environmental pollution within the scope of a sustainable environment. Environmental taxes within this scope were put into practice in the Turkish economy in the 1990s. Environmental taxes evaluated within the scope of the Pigouvian tax, according to their activities, started to be taken over energy, transportation, pollution and resource elements. The main purpose of this study is to investigate the effect of environmental taxes and patents on environmental technologies on environmental pollution. CO2 emission was used as an environmental pollution indicator. In the study, the cointegration relationship between environmental taxes, patents on environmental technologies, energy consumption, economic growth and CO2 emissions in terms of the Turkis