Dictyoptychus Douvillé: Taxonomic Revision, Phylogeny and Biogeography

• Published in: Turkish journal of earth sciences 2010-01, Vol.19 (5), p.583-612
• Main Author: ÖZER, SACİT
• Format: Article
• Language: English
• ISSN: 1303-619X; 1300-0985; 1303-619X
• DOI: 10.3906/yer-0910-28

Güneydoğu Anadolu'daki geç Kampaniyen-Mastrihtiyen transgresif istiflerinden ve Toros Orojenik Kuşağı'nın en doğusunda yeralan ofiyolit topluluğunda bulunan Mastrihtiyen kireçtaşı bloğundan derlenen çok iyi korunmuş Dictyoptychus Douvillé 1905 örneklerinin sağ kavkılarının farklı düzeylerinden yapılan enine kesitler ve günümüze değin yapılan tanımlamalar ontojenetik değişimlerin gözlenmesine ve bu nedenle bilinen türlerin revizyonlarının yapılmasına olanak sağlamıştır. Önceki çalışmalarda tanımlanmış olan Dictyoptychus leesi (Kühn 1929), Dictyoptychus paronai (Kühn 1929), Dictyoptychus persicus (Cox 1934), Dictyoptychus euphratica Karacabey-Öztemür 1979 ve Dictyoptychus orontica Karacabey-Öztemür 1979 türlerinin, Dictyoptychus morgani (Douvillé 1904a)'nin sinonimi olduğu kanıtlanmıştır. Dictyoptychus striatus (Douvillé 1910) türünün sağ kavkısındaki kanal yapısının Dictyoptychus morgani (Douvillé 1904a) ile benzerliğine karşın, sağ kavkısındaki çok belirgin boyuna süslemelerinin ve kavkı kenarındaki yapısının ayrıntılı olarak tanımlanmasına dek bu türe dahil edilebilmesi sorunlu gözükmektedir. Dictyoptychus Douvillé 1905 cinsinin, Eodictyoptychus Skelton & El-Asa'ad 1992 ve Semailia Morris & Skelton 1995 cinsleriyle olan filojenetik ilişkisi incelenmiştir. Dictyoptychus quadrizonalis Özer 2005 ve Dictyoptychus vanensis Özer 2005, olasılıkla cinsin öncü türleridir. Sağ kavkının kanal yapısının benzerliği, Dictyoptychus quadrizonalis Özer 2005 türünün Eodictyoptychus arumaensis Skelton & El-Asa'ad 1992 türünden türediğini, Dictyoptychus morgani (Douvillé 1904), Dictyoptychus vanensis Özer 2005 ve Semailia smithi Morris & Skelton 1995 türleri arasında da bir bağlantının olduğunu işaret etmektedir. Cinsin, Eodictyoptychus Skelton & El-Asa'ad 1992 ve Semailia Morris & Skelton 1995 ile birlikte Afro-Arabian plakasındaki sınırlı biyocoğrafik dağılımı endemizmi vurgulamaktadır. The late Campanian-Maastrichtian transgressive sequences of the southeastern Anatolia (northernmost part of the Arabian platform) and only one Maastrichtian limestone block within the ophiolitic association of the easternmost part of the Taurus Orogenic Belt contain very well-preserved specimens of Dictyoptychus Douvillé 1905. Study of Turkish specimens and also of those described in the literature reveals considerable ontogenic variability, hence need for revision of the species of the genus erected hitherto. Dictyoptychus leesi (Kühn 1929), Dictyoptychus paronai (Kühn 1929), Dictyoptychus