İkinci Dalga Feminist Hareketin Feminizmin Gelişimindeki Dönüştürücü Rolü

• Published in: Advances in Women's Studies 2023-12, Vol.5 (2), p.49-56
• Main Author: Gökhan Bayraktar
• Format: Article
• Language: English
• Subjects: ataerki; feminism; feminizm; gender; ikinci dalga feminist hareket; patriarchy; second wave feminist movement; simone de beauvoir; simonede beauvoir; toplumsal cinsiyet
• ISSN: 2822-4426
• DOI: 10.5152/atakad.2023.23042

Kadınlar, 17. yüzyılda Aydınlanma ile beraber sosya-kültürel, siyasi ve ekonomik yaşam alanlarında, toplumda atanan rollerine, ikinci sınıf statülerine, sistemli baskılara ve eşitsizliğe karşı mücadele etmektedirler. Bu mücadele, teori boyutunda başlamış olup, Fransız Devrimi’nde kadınların karşı cinsle eşit haklara sahip olması için fiziksel mücadeleye dönüşmüş ve bu hareket feminizm kuramının köklerini ortaya çıkarmıştır. Feminizm, temelde erkek egemen düzenin önüne geçerek kadın hakları için savaş veren, cinsiyetçi yaklaşımlara karşı olan, kamusal alan ve özel hayatta kadına yönelik baskıcı yaklaşımların sonlandırılması için mücadele veren bir yaklaşımdır. Feminizm, tarihsel süreç içerisinde evrimsel dönüşüme uğrayarak üç dalgaya ayrılmıştır. Feminist kadınlar, bulundukları dönemin koşulları altında, önce meşru haklarını elde etmek, ardından ise özgürlüklerini evrensel ve bireysel boyutta politik bir talep olarak kazanmak için mücadele etmişlerdir. Bu evrimsel gelişim sürecinde, ikinci dalga feminist Hareketin toplumdaki dönüştürücü etkisinin ve feminizm kuramının oluşumunda ve şekillenmesinde üstlendiği önemli rolün ortaya konulmasına gereksinim duyulmuştur. Bu çalışmada; feminizm kavramı, tarihsel süreç içerisinde evreleri ve ikinci dalga feminist hareketin kuramsal yaklaşımları incelenmiştir. Makalede, geçmişte yaşanmış olay ve olguların açıklanmasında, sorunsalın geçmişle olan ilişkisinin irdelenmesinde ve tarihsel sürecin farklı bir şekilde gelişmesine neden olan etkenlerin ortaya konulmasında başvurulan bir usül olan karşılaştırılmalı tarihi yöntem esas alınmıştır. Çalışma; ikinci dalga feminizmin, feminist kuramın gelişim sürecindeki etkisini irdelemiş ve ikinci dalga hareketinin ortaya koyduğu kavramlarının, sorunsalın bütününe yönelik kapsayıcı yaklaşımı ve alt kategorilere kırılmasının temel kaynağı olması nedenleriyle feminizm kuramının teorik altyapısını oluşturduğu çıkarımı ile sonlandırılmıştır.