Çocuk ve ergen ruh sağlığı ve hastalıkları uzmanlık tezleri: Türkiye’de son 20 yılın analizi

• Published in: Çocuk ve gençlik ruh sağlığı dergisi 2021-03, Vol.28 (1), p.25-30
• Main Authors: Usta,Miraç Barış, Şahin,İrem
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: Felsefe & Psikoloji & Sosyoloji; Kişisel Gelişim; Tıp
• ISSN: 1301-3904
• DOI: 10.4274/tjcamh.galenos.2020.02411

Amaç: Bu çalışmada Türkiye’de çocuk ve ergen ruh sağlığı alanında yapılan tıpta uzmanlık tezlerinin niteliksel incelemesi, yayına dönüşme oranları ve aldıkları atıf sayıları araştırılmıştır. İkincil amaç olarak tezlerin yayına dönüştürülme ve atıf almasına etki eden faktörlerin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda 1996-2017 yılları arasında yapılmış ve Yükseköğretim Kurulu Tez Merkezi veri tabanına yüklenmiş olan tez çalışmaları araştırılmıştır. Çalışmaların yöntemi, deseni, çalışma araçları, yaş grupları ve konuları kayıt edilmiştir. Tez çalışmasının yayın olma durumunu incelemek için Web of Science, SCImago, ULAKBİM ve Google Scholar veri tabanlarına yazar ismi, tez danışmanının ismi ve teze ait anahtar kelimeler aranmıştır ve yayınların atıf sayılarına Google Scholar veri tabanından ulaşılmıştır. Bulgular: Çalışmamızda 1997-2017 yılları arasında yapılmış 427 tez incelenmiştir. Tezlerin %50,4’ünün yayına dönüştüğü, tüm tezler içinde %40,7’sinin SSCI, SCI ve SCI-E’de taranan dergilerde yayınlandığı görülmüştür. Tezler yılda aldıkları atıf sayısına göre gruplandırıldığında çalışma desenleri açısından gruplar arasında anlamlı fark olduğu (χ²: 39.406, p: 0,009) gözlenmiş ve yapılan post-hoc testte epidemiyolojik çalışma anlamlı derecede yüksek atıf aldığı görülmüştür. Bu tezler arasında çalışma araçları (χ²: 15,434, p: 0,421), çalışma konusu (χ²: 77,749, p: 0,391), örneklem yaş grubu (χ²: 16,020, p: 0,157) ve tez danışmanlarının akademik unvanları (χ²: 2,697, p: 0,846) arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmadığı gözlenmiştir. Sonuç: Alanımızda yapılan tezlerin yüksek oranlarda yayına dönüştüğü ve yıllık aldıkları atıf sayılarının ülkemizdeki diğer tıp bilim dallarından önde olduğu gözlenmiştir. Tez çalışmalarının çoğunluğu klinik odaklı olmakla birlikte, klinikte sık görülen ve ülkemiz için önemli olabilecek bir takım konu başlıklarının yeterince çalışılmadığı görülmüştür. Yaygınlık inceleyen çalışmaların daha yüksek oranda atıf aldığı tespit edilmiştir. Gelecekte yapılacak tez çalışmalarında, geçmişten aldığımız dersler ve veri-temelli yaklaşım ile daha yüksek kaliteye ulaşmak hedeflenmelidir.