ρ-kazanım: fayda temelli veri yayınlama modeli

• Published in: Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi dergisi 2018-04, Vol.2018 (2018), p.1355-1368
• Main Authors: VURAL, Yılmaz, AYDOS, Murat
• Format: Article
• Language: Turkish
• Subjects: Mimarlık ve Tasarım; Mühendislik
• ISSN: 1300-1884; 1304-4915
• DOI: 10.17341/gazimmfd.416433

Veri mahremiyeti, veri sahiplerinin mahremiyet riskleri ile veri paylaşımının taraflara sağlayacağı fayda arasındaki en iyi dengeyi bulmaya çalışan zor bir problemdir. Anonimleştirme teknikleri veri mahremiyeti probleminin çözümünde kullanılan etkin bir yöntemdir. Anonimleştirmeyle oluşan eşdeğer sınıflar veri faydasına göre fayda sağlayan ve aykırı olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Faydalı eşdeğer sınıflar mahremiyetfayda dengesini koruyan kayıtları içerir. Bu çalışmada, veri faydası olmayan kayıtları içeren aykırı eşdeğer sınıf üzerinde çalışılmıştır. Aykırı eşdeğer sınıf içerisinde yer alan kayıtların kazanımının veri faydasını artırmaya yönelik etkisini ortaya koyan, fayda temelli ρ-Kazanım modeli önerilmiştir. Önerilen model içerisinde mahremiyet risklerinin en aza indirgenmesinde k-Anonimlik ve l-Çeşitlilik mahremiyet modelleri birlikte kullanılmıştır. Eşdeğer sınıflar üzerinde işlemler yapıldığından veri faydasının ölçümünde eşdeğer sınıflar ortalaması metriği kullanılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre, ρ-Kazanım modeli, veri faydasında iyileşmeyi sağlarken, mahremiyet risk tahminlerinde anlamlı bir olumsuzluğa yol açmamıştır. Veri mahremiyeti risklerini arttırmadan veri faydasını iyileştiren, fayda temelli ρ-Kazanım modelinin veri mahremiyeti probleminin çözümünde etkin bir rol oynayacağı gözlemlenmiştir.