Geochemistry and tectonic environment of diverse magma generations forming the crustal units of the Kızıldağ (Hatay) ophiolite, southern Turkey

• Published in: Turkish journal of earth sciences 2008-01, Vol.17 (1), p.43-71
• Main Authors: HÖCK, Volker, BAĞCI, Utku, PARLAK, Osman
• Format: Article
• Language: English
• Subjects: Ada yayı; Boninit; boninite; Dalma batma bölgesi üstü; Eser element analizi; Forearc basin; Geochemical analysis; Geochemistry; geological survey; Geology; Hatay; island arc; Jeokimya; Jeokimyasal analiz; Jeoloji; Jeolojik inceleme; Kizildag ophiolite; Kızıldağ ofiyoliti; mineralogy; Mineraloji; Petrogenesis; Petrografik özellikler; Petrographic characteristics; Petrojenez; Suprasubduction zone; tholeiite rock series; Toleyitik kayaç serisi; Trace element analysis; Yay önü havzası
• ISSN: 1300-0985; 1303-619X

Kızıldağ (Hatay) ofiyoliti, güney Türkiye'de en iyi korunmuş Neotetis okyanusal litosfer kalıntılarından birisi olup tabandan tavana doğru manto tektonitleri, ultramafik-mafik kümülatlar, izotrop gabrolar, levha dayk kompleksi, plajiyogranitler ve volkaniklerle (düşük-K toleyitler ve boninitler) temsil edilmektedir. Ultramafik ve mafik kümülatlar dunit, verlit, olivinli gabro, olivinli gabronorit ve gabro'dan oluşmaktadır. Kümülüs fazların kristallenme sırası, kümülatlardaki yüksek-Mg'lu olivin ve piroksenlerin varlığı ve yüksek-Ca'lu plajiyoklaslar dalmabatma ile ilişkili bir tektonik ortamı işaret etmekte olup, bu kayaçların adayayı toleyitik magmasından türediğini önermektedir. izotropik gabrolar ofitik-mikrografik doku sunan gabro, diyorit ve kuvarslı diyoritler ile temsil edilmektedir. Levha daykları ise ofitik-intersertal dokulu olup diyabaz ve mikrodiyorit'lerden oluşmaktadır. Sakalavitler olarak isimlendirilen boninitik volkanikler bazaltik karakterli olup hypokristalen porfirik ve hiyalopilitik doku sergilemektedir. İzotropik gabrolar, levha daykları ve sakalavitlerden elde edilen yeni jeokimyasal veriler Kızıldağ(Hatay) ofiyolitinde okyanusal kabuk kayaçlarını oluşturan iki ana magmanın varlığına işaret etmektedir. Bunlar: (i) Grup I, izotrop gabro ve levha dayklarını oluşturan adayayı toleyitik serisi ve (ii) Grup II, izotrop gabrolar, levha daykları ve sakalavitleri oluşturan düşük-Ti boninitik seridir. Kızıldağ ofiyolitindeki boninitik ve ada yayı toleyitik magmatizmasının mekansal ve zamansal ilişkileri, farklı magma kaynaklarının Geç Kretase'de Neotetis okyanusunun güney kolundaki yay-önü tektonik ortamında eşzamanlı olarak aktif olduklarını işaret etmektedir. The Kızıldağ (Hatay) ophiolite is one of the best preserved Neotethyan oceanic lithospheric remnants in southern Turkey. It is represented by, from bottom to top, mantle tectonites, ultramafic to mafic cumulates, isotropic gabbros, sheeted dike complex, plagiogranites and extrusives (low-K tholeiites and boninites). The ultramafic to mafic cumulate rocks are composed of dunite, wehrlite, olivine gabbro, olivine gabbronorite and gabbro. The crystallization order of cumulus phases, and the presence of highly magnesian olivines and pyroxenes as well as highly calcic plagioclases in the cumulates, indicate a subduction-related tectonic environment and suggest derivation from an island arc tholeiitic magma. The isotropic gabbros are represented by gabbro, diorite and quartz diorite with gra